ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى

2020-يىلى 21-مارت قۇتلۇق نورۇز كۈنىدە قۇتادغۇ بىلىگ ئىنىستىتۇتى ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى تەركىبىدە قۇرۇلدى. ...

خوجىلار دەۋرىنىڭ بارلىققا كېلىشىنىڭ تارىخىي ئارقا كۆرۈنىشى

خوجىلار دەۋرىنىڭ بارلىققا كېلىشىنىڭ تارىخىي ئارقا كۆرۈنىشى

ئەخمەتجان ھەسەن ھەرقانداق بىر ئىجتىمائىي پىكىر ئېقىمى ۋە ئىدىيىۋى ئېقىمنىڭ مەلۇم بىر رايۇنغا تارقىلىشى ۋە شۇ رايوندا بەلگىلىك تەسىرگە ئىگە بولۇشىدا، نوقۇل شۇ ئېقىم تەرغىباتچىلىرى ر ...

«قۇتادغۇ بىلىگ» كە كىرىش

«قۇتادغۇ بىلىگ» كە كىرىش

رەشىد رەھمەتى ئارات تۈركچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى يۈسۈپجان ياسىن رەشىد رەھمەتى ئارات قازان تاتارلىرىدىن يىتىشىپ چىققان دۇنياۋى نوپۇزغا ئىگە مەشھۇر تۈركولوگ. ئۇ 1900- يىلى قازان شەھ ...

ئۇيغۇر تىلىدا ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

ئۇيغۇر تىلىدا ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

تىل بىر خىل ئىجتىمائى ئالاقە قورالى سۈپتىدە خىزمەت قىلىدىغان بەلگىلەر سىستىمىسى، مىللەتنىڭ موھىم بەلگىسى، مەدەنىيەتنىڭ موھىم بىر تەركىبى قىسمى. تىل مەدەنىيەت بىلەن زىچ باغلانغان بو ...

5-ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقى

5-ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقى

پىروفېسسوردوكتور ئالىمجان ئىنايەت ئۇيغۇچىلاشتۇرغۇچى: ئەھمەد سۇلۇق بۈگۈن 5-ئىيۇل بولۇپ، ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقىنىڭ 11 يىللىقى. مەن بۇنى ئۈرۈمچى ئىرقىي قىرغىنچىلىقى دەپ ئاتايمەن، چۈنكى ...

بۈيۈك مىللىي كۆچۈش

بۈيۈك مىللىي كۆچۈش

ئەك شىمىس (گېرمانىيە) ئۆمەرجان نۇرى تەرجىمىسى، تەييارلىغۇچى: كەتمەنباي (كەتمەنباينىڭ بايانى: ھونلار تارىخىمىز بىلەن مۇناسىۋەتلىك مۇھىم بىر قەدىمكى مىللەت. ئۇلارنى بىلىش ۋە چۈشىنىش ...

11 بىتىم ئارخىپلىرى (1): بىز شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ۋەكىللىرى!

11 بىتىم ئارخىپلىرى (1): بىز شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ۋەكىللىرى!

ھۆرمەتلىك ئوقۇرمەن، مەزكۇر چاتما يازمىدا 1944-يىلى 12-نويابىر قۇرۇلغان شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى بىلەن خىتاي جۇمھۇرىيىتى ئوتتۇرىسىدا ئۆتكۈزۈلگەن تېنچلىق سۆھبىتىنىڭ جەريانىنى ئار ...

شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى مۇخبىرى-مۇنىر يېرزىن

شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى مۇخبىرى-مۇنىر يېرزىن

نەبىجان تۇرسۇن (تارىخ پەنلىرى دوكتورى) 29-ئىيۇن كۈنى ئۇيغۇر خەلقى 20-ئەسىر تارىخىدىكى ئەڭ شەرەپلىك سەھىپە، يەنى ئۆز مۇستەقىل جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى مۇخبىرى- مۇنىر يېرزىن ئەپەند ...

ئوت يۈرەك ئۇيغۇر ئوغلانى ئابدۇللا روزى قاتارلىق ئىنقىلابچى زىيالىيلارنىڭ قسمىتى

ئوت يۈرەك ئۇيغۇر ئوغلانى ئابدۇللا روزى قاتارلىق ئىنقىلابچى زىيالىيلارنىڭ قسمىتى

نەبىجان تۇرسۇن (تارىخ پەنلىرى دوكتورى) 1945-يىلى 9-ئايدا ئاقسۇدا لۇتپۇللا مۇتەللىپ قاتارلىقلار بىلەن ئۆلتۈرۈلگەنلەر ئارىسىدا ئابدۇللا روزى ئىسىملىك ئۇيغۇر خەلقىنىڭ 20-ئەسىردە ئۆتكە ...

ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ سەمەرىسى _ ئۇيغۇر تېبابەتچىلىكى

ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ سەمەرىسى _ ئۇيغۇر تېبابەتچىلىكى

ئابدۇقادىر ئابدۇۋايىت ﺋﯘﻳﻐﯘر ﺧﻪﻟﻘﻰ ﺋﯘزاق ﺋﻪﺳﯩﺮﻟﯩﻚ ﺗﺎرﯨﺨﯩﻲ ﺗﻪرەﻗﻘﯩﻴﺎت ﺟﻪرﻳﺎﻧﯩﺪا، ﭘﯜﺗﯜن دۇﻧﻴﺎﻧﻰ ﮬﻪﻳﺮان ﻗﺎﻟﺪۇرﯨﺪﯨﻐﺎن ﻛﯚﭘﻠﯩﮕﻪن ﻣﻪدەﻧﯩﻴﻪت ﻣﯘۋەﭘﭙﻪﻗﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺑﺎرﻟﯩﻘﻘﺎ ﻛﻪﻟﺘﯜرﮔﻪن. ﺑﯘلارﻧﯩﯔ ...

شەرقىي تۈركىستاننىڭ تەقدىرى ھەققىدە ستالىننىڭ سۇڭ زىۋىنغا ئېيتقانلىرى

شەرقىي تۈركىستاننىڭ تەقدىرى ھەققىدە ستالىننىڭ سۇڭ زىۋىنغا ئېيتقانلىرى

خىتاي تاشقى ئىشلار مىنىستېرى سۇڭ زىۋىن (سولدا) ۋە سوۋېت تاشقى ئىشلار مىنىستېرى مولوتوۋ (ئوتتۇرىدا)، موسكۋا ئايردرومى، 1945-يىل ئىيۇل تەرجىمە قىلىپ تەييارلىغۇچى: تاران ئۇيغۇر موسكۋا ...

خىتاي ئىچكىي ۋە تاشقىي كىرىزىس پاتقىقىدا

خىتاي ئىچكىي ۋە تاشقىي كىرىزىس پاتقىقىدا

خىتاي ئىچكى ۋە تاشقى كىرىزىس پاتقىقىدا ئاپتورى: ئەنۋەر ئەخمەت خىتاي مۇستەبىت كوممۇنىست ھۆكۈمىتى نوۋەتتە خەلقئارا ۋە دۆلەت ئىچى مەسىلىلىرىدە ئېغىر كىرىسىسقا دۇچ كەلدى. بۇ مەسىلىلەر ...

ئاكادېمىيە

مىللىي كۆرىشىمىزنىڭ ئۇزۇن مەزگىللىك ئىستىراتىگىيەسىدە «پەن-تېخنىكا» ھەققىدە تور لىكسىيەسى – دوكتور مەمەتئىمىن ئابباس

مىللىي كۆرىشىمىزنىڭ ئۇزۇن مەزگىللىك ئىستىراتىگىيەسىدە «پەن-تېخنىكا» ھەققىدە تور لىكسىيەسى – دوكتور مەمەتئىمىن ئابباس

مەلۇم بولغىنىدەك، ياۋروپا ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسى بىلەن نورۋېگىيە ئۇيغۇر كومىتېتىنىڭ ھەمكارلىقىدا دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدىكى شەرقىي more ...

ئىيۇن 22, 2020

مىللىي مەۋجۇتلۇق

روھنى ساغلاملاشتۇرۇش – مىللەتنى گۈللەندۈرۈشنىڭ مۇقەددىمىسى

روھنى ساغلاملاشتۇرۇش – مىللەتنى گۈللەندۈرۈشنىڭ مۇقەددىمىسى

ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەتئىمىن ھەسەتخورلۇق – مىللەتنى خارابلاشتۇرىدىغان خەتەرلىك ئىللەت. نادانلىقتىن ئۈچ بىخ ئۈسۈپ چىققان، ئۇلار: قارا ن more ...

ئىيۇن 29, 2020

مىللىي كۈلتۈر ۋە‏‎ مەدەنىيەت

ئىيۇن 29, 2020
ئۇيغۇر ئاسىملاتسيە دېموگرافىيەسى

ئىيۇن 27, 2020
مىللىي مەپكۇرە توغرىسىدا *

ئىيۇن 17, 2020
شەرقىي تۈركىستاندا ئىرقىي قىرغىنچىلىق

ماي 31, 2020

ۋەزىيەت ئانالىزى

5-ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقى

5-ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقى

پىروفېسسوردوكتور ئالىمجان ئىنايەت ئۇيغۇچىلاشتۇرغۇچى: ئەھمەد سۇلۇق بۈگۈن 5-ئىيۇل بولۇپ، ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقىنىڭ 11 يىللىقى. مەن بۇ more ...

ئىيۇل 05, 2020

ئانا تىل

ئۇيغۇر تىلىدىكى ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

ئۇيغۇر تىلىدىكى ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

تىل بىر خىل ئىجتىمائى ئالاقە قورالى سۈپتىدە خىزمەت قىلىدىغان بەلگىلەر سىستىمىسى، مىللەتنىڭ موھىم بەلگىسى، مەدەنىيەتنىڭ موھىم بىر ت more ...

ئىيۇل 01, 2020

ئانا تىلغا قانچىلىك ھەسسە قوشالايمىز؟

ئىيۇن 04, 2020
“ھەمىدىي” ۋە “بابۇرنامە” دىن «كارىز (Ka:riz)» ئاتالغۇسىنىڭ كەلىش مەنبەسى ھەققىدە پاكىتلىق چۈشەنچە

ماي 17, 2020
ھازىرقى زامان ئۇيغۇر يازىقىنىڭ تەكلىماكان ئىملا قائىدەسى (لايىھە)

ئاپرېل 13, 2020
ئۇيغۇر تىلى ئىنقىلابى توغرىسىدا

ئۆكتەبىر 15, 2019

مەدەنىيەت بوستانى

ئۇيغۇر تىلىدا ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

ئۇيغۇر تىلىدا ئەكىس ئەتكەن مەدەنىيەت

تىل بىر خىل ئىجتىمائى ئالاقە قورالى سۈپتىدە خىزمەت قىلىدىغان بەلگىلەر سىستىمىسى، مىللەتنىڭ موھىم بەلگىسى، مەدەنىيەتنىڭ موھىم بىر ت more ...

ئىيۇل 06, 2020

ئۇيغۇر مەدەنىيىتىنىڭ سەمەرىسى _ ئۇيغۇر تېبابەتچىلىكى

ئىيۇل 02, 2020
ئۇيغۇرلاردىكى قىزلارنىڭ قۇلىقىنى تېشىش ئادىتى

ئىيۇن 26, 2020
ئۇيغۇر تائاملىرى

ئىيۇن 25, 2020
ئۇيغۇر چالغۇلىرى

ئىيۇن 25, 2020

تارىختىن تامچە

خوجىلار دەۋرىنىڭ بارلىققا كېلىشىنىڭ تارىخىي ئارقا كۆرۈنىشى

خوجىلار دەۋرىنىڭ بارلىققا كېلىشىنىڭ تارىخىي ئارقا كۆرۈنىشى

ئەخمەتجان ھەسەن ھەرقانداق بىر ئىجتىمائىي پىكىر ئېقىمى ۋە ئىدىيىۋى ئېقىمنىڭ مەلۇم بىر رايۇنغا تارقىلىشى ۋە شۇ رايوندا بەلگىلىك تەسى more ...

ئىيۇل 08, 2020

بۈيۈك مىللىي كۆچۈش

ئىيۇل 04, 2020
11 بىتىم ئارخىپلىرى (1): بىز شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتى ۋەكىللىرى!

ئىيۇل 02, 2020
شەرقىي تۈركىستاننىڭ تەقدىرى ھەققىدە ستالىننىڭ سۇڭ زىۋىنغا ئېيتقانلىرى

ئىيۇل 02, 2020
گەنجۇ ئۇيغۇرلىرى نەگە يوقالدى؟

ئىيۇن 30, 2020

ئەدەبىيات گۈلزارى

«قۇتادغۇ بىلىگ» كە كىرىش

«قۇتادغۇ بىلىگ» كە كىرىش

رەشىد رەھمەتى ئارات تۈركچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى يۈسۈپجان ياسىن رەشىد رەھمەتى ئارات قازان تاتارلىرىدىن يىتىشىپ چىققان دۇنياۋى نوپ more ...

ئىيۇل 07, 2020

ئەسىر ئاخىرىدىكى ئويلار

ئىيۇن 30, 2020
تۈرك دۇنياسى ئورتاق ئەدەبىياتى

ئىيۇن 27, 2020
ئابدۇرېھىم ئۆتكۈر- نەسىر

ئىيۇن 23, 2020
ئىلىم، ئۇستاز ۋە شاگىرت

ئىيۇن 21, 2020

پەن - مائارىپ

يېشىلمىگەن سىر: تاشقى پىلانېت ئادەملىرى تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنغان ئۇچقۇچى

يېشىلمىگەن سىر: تاشقى پىلانېت ئادەملىرى تەرىپىدىن تۇتقۇن قىلىنغان ئۇچقۇچى

ئىدىقۇت تەرجىمىسى كۆز يەتكۈسىز سىرلىق ئالەم بوشلۇقىغا ئادەمنىڭ ئەقلى يەتمەيدىغان سان-ساناقسىز سىرلار يوشۇرۇلغان بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىد more ...

ئىيۇن 18, 2020

گرافىك لايىھەلىگۈچى ياشلار ئورالما قاپ لايىھەلەش مۇسابىقىسىدە دۇنيا بويىچە ئۈچىنچى بولدى

فېۋرال 27, 2020
ۋۇخەن ۋىرۇسى: قانداق قىلغاندا ساقلانغىلى بولىدۇ؟

يانۋار 31, 2020
تەشۋىقات ساھەسىدە ئەھمىيەت بىرىشكە تېگىشلىك بەزى نۇقتىلار

دېكابىر 17, 2019
سۆز- ئاتالغۇ قوبۇل قىلىش ھەققىدە

نويابىر 17, 2019

دىنىي ھايات

ياخشىلىق ۋە يامانلىق يەنىلا سىزنىڭ تاللىشىڭىزدۇر

ياخشىلىق ۋە يامانلىق يەنىلا سىزنىڭ تاللىشىڭىزدۇر

ئاپتور: مۇھەممەد يۈسۈپ ھايات باشتىن ئاخىر سىناقلار بىلەن تولغان تاللاشلار ئالىمىدۇر. چۈنكى ھەربىرىمىز كۈندىلىك ھاياتىمىزدا more ...

يانۋار 31, 2020

يېڭى يىل شۈكۈر قىلىش ۋە ئۆزىدىن ھېساب ئېلىش ۋاقتىدۇر

يانۋار 01, 2020
ئىمان ۋە ئەخلاق

سېنتەبىر 13, 2018
مەدىنە ۋەسىقىسىنىڭ تولۇق تېكىستى

دېكابىر 11, 2017
يالغانچىلىقنىڭ كاپارىتى نىمە؟

ئىيۇل 27, 2017

داڭلىق كىشىلەر

شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى مۇخبىرى-مۇنىر يېرزىن

شەرقىي تۈركىستان جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئەڭ ئاخىرقى مۇخبىرى-مۇنىر يېرزىن

نەبىجان تۇرسۇن (تارىخ پەنلىرى دوكتورى) 29-ئىيۇن كۈنى ئۇيغۇر خەلقى 20-ئەسىر تارىخىدىكى ئەڭ شەرەپلىك سەھىپە، يەنى ئۆز مۇستەقىل جۇمھۇ more ...

ئىيۇل 02, 2020

ئوت يۈرەك ئۇيغۇر ئوغلانى ئابدۇللا روزى قاتارلىق ئىنقىلابچى زىيالىيلارنىڭ قسمىتى

ئىيۇل 02, 2020
20-ئەسىردىكى ئەڭ ئۇلۇغ فىزىكا ئالىمى — ئالبېرىت ئېينىشتېين

ئىيۇن 24, 2020
مەمتىلى ئەپەندى

ئىيۇن 22, 2020
گەندىنىڭ سەمىمىيەتى

ئىيۇن 17, 2020

ۋەزىيەت ئانالىزى

※	شەرقىي تۈركىستان مىللىي كۈرىشىنىڭ يېڭى يۈزلىنىشى ھەققىدە ئاپتۇرى: پىروفېسسور دوكتور ئالىمجان ئىنايەت	※

شەرقىي تۈركىستان دەۋاسىنىڭ دىئاسپورادا ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 50-يىللىرىدا باشلىغانلىقىنى، ئەيسا يۈسۈپ ئالپتېكىن بەگ، مەمتىمىن بۇغرا ھەزرەت قاتارلىق پىشىۋالارنىڭ پەۋقۇلئاددە ئەجىر ۋە تىرىشچانلىقى نەتىجىسىدە تۈركىيىدە تونۇلۇپ دۇنياغا يۈزلەنگەنلىكىنى، بۈگۈن تۈركىيەدىلا ئەمەس ياۋرۇپا، ئامېرىكا، كانادا، ئاۋسترالىيە، ياپونىيە قاتارلىق قىتئە ۋە دۆلەتلەردە ئېلىپ بېرىلىۋاتقانلىقىنى، ناھايىتى كىچىك ۋە تار مۇھىتتا بىلىنىدىغان ھالەتتىن ئامېرىكا ۋە ياۋرۇپا پارلامېنتىدا، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىدا ۋە دۇنيا مەتبۇئاتىدا سۆز تېمىسى بولۇپ كۈنتەرتىپكە كېلىدىغان بىر ھالەتكە كەلگەنلىكىنى، كۈندىن كۈنگە ئۇلغىيىپ ۋە كېڭىيىپ كۈچلىنىپ كېتىۋاتقانلىقىنى دېمىسەممۇ ھەممىمىز بىلىمىز. دىئاسپورا نۇقتىسىدىن كىچىك ۋە ئاز بولمىغان بۇ ئۇتۇقلارنىڭ قولغا كېلىشىدە نۇرغۇنلىغان پىداكار ئوت يۈرەك يىگىتلەرنىڭ، جان پىدا قەھرىمانلارنىڭ ئەجىر-ئەمگىكى، بولۇپمۇ 5-ئىيۇل ئۈرۈمچى قىرغىنچىلىقىدا شېھىت بولغان قېرىنداشلىرىمىزنىڭ قېنى، جازا لاگېرى ۋە تۈرمىلەردە قامىلىپ ياتقان مىليونلىغان بىگۇناھ خەلقىمىزنىڭ سەۋرى بار، ئەلۋەتتە.

لېكىن شۇمۇ بىر ئەمەلىيەتكى، 70 يىلدىن بېرى كۆرسىتىلگەن بۇ تىرىشچانلىقلار، سەرپ قىلىنغان بۇ ئەمگەكلەر شەرقىي تۈركىستاننىڭ سىياسىي مەنزىرىسىدە كۆزگە كۆرۈنەرلىك چوڭ بىر ئۆزگىرىش مەيدانغا كەلتۈرەلمىدى. ئەھۋال كۈندىن كۈنگە ئېغىرلىشىپ خەلقىمىز بۈگۈن مۇنقەرز بولۇش گىردابىغا كېلىپ قالدى. مىليونلىغان قېرىندىشىمىز جازا لاگىرلىرىدا تۇتۇلۇپ تۈرمىلەردە قامىلىپ ياتىدۇ. ھەممىمىز تېڭىرقاش ئىچىدە نېمە قىلىشنى بىلەلمەي گاڭگىراپ تۇرۇۋاتىمىز. پسخولوگىيەمىز چېچىلىپ كەتتى. بۈگۈن نېمە قىلىشىمىز كېرەك؟ نېمە قىلالايمىز؟ قانداق قىلىمىز؟ دېگەن سوئاللار بىلەن بېشىمىز قېتىۋاتقان بىر مەزگىلدە خىتايدا ئوتتۇرىغا چىققان يېڭى كورونا ۋاباسى پۈتۈن دۇنياغا يامراپ بىزنىلا ئەمەس، ئىنسانلىق ئالەمىنى ۋەھىمىگە سېلىپ قويدى. بۇنىڭدىن كېيىن ۋەزىيەتتە قانداق ئۆزگىرىش بولىدۇ، نېمە بولىدۇ، قانداق بولىدۇ؟ بۇلارنى ھازىردىن تەخمىن قىلىش تەس. مۇتەخەسسىسلەر بۇ ۋابادىن كېيىن دۇنيا سېستىمىسىنىڭ بۇرۇنقىسىغا ئوخشاش بولمايدىغانلىقىنى، سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي سىستېمىلاردا، دۆلەتلەر ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتلەردە، كىشىلەرنىڭ، جەمىئىيەتلەرنىڭ تۇرمۇش ۋە تەپەككۈر شەكلىدە تۈپتىن ئۆزگىرىش بولىدىغانلىقىنى، دۇنياۋىي ۋە رايون خاراكتېرلىق ئىقتىسادىي رىقابەت ۋە ھەربىي توقۇنۇشلارنىڭ يۈز بېرىدىغانلىقىنى، سىياسىي تۈزۈم ۋە قۇرۇلمىلارنىڭ يېڭىدىن شەكىللىنىدىغانلىقىنى تەخمىن قىلىشماقتا.

شەكىللەنگۈسى بۇ يېڭى دۇنيا سېستىمىسىنىڭ دەۋامىز ئۈچۈن قانداق پۇرسەت، ئىمكان ياكى قىيىنچىلىقلارنى ئېلىپ كېلىدىغانلىقى ھەققىدە بىر نەرسە دېيىش ئۈچۈن بالدۇر. يەرشارىلىشىش داۋام قىلىپ دۇنياۋى ھەمكارلىق تورلىرىنىڭ كېڭىيىشى، ياكى بولمىسا مىللىي چېگرا ۋە تاملار بىلەن ئايرىلغان ئۇلۇس دۆلەتلەر كۈچلىنىپ مىللەتچى، بېكىنمىچى ۋە ھاكىممۇتلەق تۈزۈملەر ئوتتۇرىغا چىقىشى مۇمكىن. مەيلى قانداقلا بولمىسۇن، شەرقىي تۈركىستان دەۋاسى ھەققىدىمۇ يېڭىدىن ئويلىنىشقا، تەپەككۈر قىلىشقا، يېڭى ئەھۋال بويىچە يېڭى ئۇسۇل ۋە يوللارنى ئىزدەپ تېپىشقا توغرا كېلىدۇ. مەن تۈركىيە مىسالىدىن بۇ ھەقتە ئويلىغانلىرىمنى قېرىنداشلىرىم بىلەن ئورتاقلاشماقچىمەن.

1. كەڭ قاناتلىق بىر ئۈست قۇرۇلمىنى ھاسىل قىلىش كېرەك

تۈركىيەدە ھازىر 50 – 60 مىڭ نوپۇزلۇق بىر ئۇيغۇر جەمىئىيىتى مەۋجۇت. شەرقىي تۈركىستانلىق قازاق، قىرغىز ۋە ئۆزبەك قېرىنداشلارنىمۇ كۆزدە تۇتقاندا بۇ نوپۇس 70 – 80 مىڭدىن ئېشىشى مۇمكىن. بىر جەمىئىيەتنىڭ سىياسىي، ئىقتىسادىي، دىنىي، مەدەنىي، مائارىپ ۋە سەھىيە قاتارلىق ساھەلەردە ھەر خىل ئېھتىياج ۋە مەسىلىلىرىنىڭ بولۇشى تەبىئىي. بۇ ئېھتىياج ۋە مەسىلىلەرگە ئاساسەن ۋەخپە، جەمىئىيەت ۋە دەرنەكلەرنىڭ قۇرۇلىشىمۇ تەبىئىي.

ماقالىنىڭ داۋامىنى تۆۋەندىكى ئۇلانمىدىن ئوقۇڭ:

※	شەرقىي تۈركىستان مىللىي كۈرىشىنىڭ يېڭى يۈزلىنىشى ھەققىدە	※

قۇتادغۇ بىلىگ ئىنستىتۇتى

قۇتادغۇ بىلىگنى مەركەز قىلغان ھالدا ئۇيغۇرلارنىڭ تىلى، مائارىپى، ئەدەبىياتى، تارىخى، دىنى، مەدەنىيىتى، سەنئىتى، فولكلورى، ئىقتىسادى، پەن-تېخنىكا ۋە سىياسىي ۋەزىيىتى قاتارلىق ساھەلەر بويىچە تەتقىقات ئېلىپ بېرىپ، ئۇيغۇر خەلىقىنىڭ پەلسەپە، سىياسەت ۋە دۆلەتچىلىك تارىخىغا قوشقان تۆھپىلىرىنى مۇئەييەنلەشتۈرۈش ۋە بۇ تارىخىي تەجرىبىلەر ئاساسىدا، ئۇيغۇر جەمئىيىتى ۋە يېقىن كەلگۈسىدە قۇرۇلىدىغان دۆلەتنىڭ ئىھتىياجلىق بولغان ساھەلەر بويىچە يېڭى بىر ئەۋلات ئىختىساسلىق كىشىلەرنى يېتىشتۈرۈش مەقسىتىدە، 47 نەپەر ئۇيغۇر، تۈرك ۋە چەتئەللىك تەتقىقاتچىنىڭ باش قوشىشى بىلەن 2020-يىلى 21-مارت قۇتلۇق نورۇز كۈنىدە دوكتور ئابلەت سەمەت ئەپەندىنىڭ يىتەكچىلىكىدە «قۇتادغۇ بىلىگ ئىنستىتۇتى» قۇرۇلدى.
تەپسىلاتىنى تۆۋەندىكى ئۇلانمىدىن ئوقۇڭ:

※	قۇتادغۇ بىلىگ ئىنستىتۇتى	※

خىتاي تەتقىقاتى ئىنستىتۇتى

خىتاينىڭ تارىخى، سىياسەت، ئىقتىساد ۋە جەمئىيەت قۇرۇلمىسى، خىتاينىڭ دۇنيا ئىقتىسادى ۋە سىياسىتىدىكى ئورنى، خىتاينىڭ ئەنئەنىۋى تۈركىستان ۋە تۈركىيە سىياسىتى، بىر بەلۋاغ بىر يول قۇرۇلۇشىنىڭ ئۇيغۇرلار، تۈركىيە ۋە تۈرك دۇنياسىغا بولىدىغان تەسىرى قاتارلىق تېمىلاردا تەتقىقات ئېلىپ بېرىشنى مەقسەد قىلىپ، دوكتور پەرھات قۇربان تەڭرىتاغلى ئەپەندىنىڭ يىتەكچىلىكىدە خىتاي تەتقىقاتى ئىنستىتۇتى قۇرۇلدى. تەپسىلاتىنى تۆۋەندىك ئۇلانمدىن ئوقۇڭ:

※	خىتاي تەتقىقاتى ئىنستىتۇتى	※

ماقالە ۋە ئېلكىتاب يوللاڭ!

كىتاب ئوقۇپ مىللىي روھىمىزنى ئويغۇتۇش ئارقىلىق، يېقىن كەلگۈسىدە قايتىدىن كۈچلۈك بىر مىللەت بولالىشىمىز ئۈچۈن، سىز ياقتۇرغان ماقالە ۋە ئېلكىتابلارنى ئاكادېمىيە تور كۈتۈپخانىسىدا ئۇيغۇرلار بىلەن ئورتاقلىشىڭ. ئالاقە ئېلخېتى: uyghuracademy@gmail.com

ئۇيغۇرچە يېڭىدىن ياسالغان ئاتالغۇلار

مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇر تىلشۇناس، تەرجىمان ۋە تۈركولوگلارنىڭ بىرلىكتە ئىلمىي مۇنازىرە ۋە تەتقىق قىلىشى نەتىجىسىدە، ئۇيغۇر تىلىغا چەتتىن كىرگەن سۆزلەر ئۇيغۇرچىلاشتۇرۇلۇپ قايتىدىن ياسالماقتا.

※	ئۇيغۇرچە يېڭىدىن ياسالغان ئاتالغۇلار	※

ئاكادېمىيە ئورگان تورى ©

Scroll to top