تاش خوتەن – 1933 - يىلدىكى ئىنقىلاب دەۋرىدە «ھۆكۈمەت» نامىنى ئېلىشقا لايىق بولغان بىردىنبىر رايون بولغان بولۇپ، «خوتەن ھۆكۈمىتى» گە قاراشلىق ئىدى. ما جۇڭيىڭ خوجانىياز ھاجىنى يىراقلارغا قوغلىۋەتكەندىن كېيىن ئۈرۈمچىگە ھۇجۇم قىلدى. ئۈرۈمچىنىڭ سىرتىدىكى مەھەللىلەرگە ھۇجۇم قىلاي دېگەندە 1933-يىلى 18-سېنتەبىردە رۇسلارنىڭ تارباغاتاي ئارقىلىق ئەۋەتكەن 12 مىڭ مانچۇرىيە ئەسكىرى ۋە نۇرغۇن رۇس ئايروپىلانلىرى كېلىپ، ما ...

قاسىم خوجا 1918-يىلى ماي ئېيىدا، يېڭى تىكلىنىۋاتقان سوۋېت ھاكىمىيىتىنىڭ ئالمۇتىنى ئىگىلىگەن قىزىل گۋاردىيە قىسىملىرى تەرىپىدىن قازاقىستاننىڭ يەتتىسۇ تەۋەسىدىكى ئۇيغۇرلارنى قارا-قويۇق قىرغىن قىلىش قانلىق ۋەقەسى يۈز بەرگەن. بۇ پاجىئە تارىختا قازاقچە «ئاتۇ» پاجىئەسى دەپ ئاتالغان. ناھايىتى قىسقا ۋاقىت ئىچىدە يەتتىسۇ ئۇيغۇرلىرىدىن 20مىڭچە ئادەم قىرغىن قىلىنىپ، مال-مۈلكى تالان- تاراج قىلىنغان. ئايرىم يامان ئادەمل ...

مىللىتىمىزنىڭ يېقىنقى زامان تارىخىنى ئەسلىگىنىمىزدە، ئۈچ ۋىلايەت مىللي ئىنقىلابىنى تىلغا ئالماي تۇرالمايمىز ،مىللى ئارمىيەنى تېخىمۇ تىلغا ئالماي تۇرالمايمىز .ھازىرقى ئۇيغۇر دىيارىدا بار بولغان مىللى قىسىملار دەل ئۈچ ۋىلايەت مىللى ئارمىيسىىدىىن قىلىپقالغان قىسىملاردۇر.ئەينى ۋاقىتتىكى مىللى ئارمىيەنىڭ كىلىش مەنبەسى كۆپ،تەركبى قىسمى مۇرەككەپ ، شۇڭا تۆۋەندە بۇنىڭ ئىچىدىكى مۇھىمراقلىرىنى ۋە مىللى ئارمىيە توغرىسى ...

رەھمانقۇل ‹‹ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلابى›› ئىلى ۋىلايىتىنىڭ نىلقا ناھىيىسىدىن باشلانغان بولۇپ، ئاساسلىق ئۇرۇش مەيدانى ئىلى، تارباغاتاي، ئالتايدىن ئىبارەت ئۈچ ۋىلايەتتە بولغانلىقى ئۈچۈن ‹‹ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلابى›› دەپ ئاتالغان. مىللىي ئارمىيە يەنى ئات بىلەن تاغ – داۋانلاردىن ئېشىپ، شىمالىي ئۇيغۇر رايونىنىڭ يايلاقلىرىنى كېزىش بىلەن بىر ۋاقىتتا جەنۇبىي ئۇيغۇر رايونىنىڭ پامىر ئېگىزلىكى، زەرەپشان دەرياسىنىڭ ئىككى قىرغىقى ...

توغراق يېقىندا قازاقىستان جۇمھۇرىيىتىدىكى ئۇيغۇر ئاممىۋى جەمئىيەتلىرىدىن بىرى «ئىنايەت» نىڭ باش بولۇپ تەشكىللىشى بىلەن قازاقىستان جۇمھۇرىيىتىدىكى ئۇيغۇر، قازاق ئالىملىرى ۋە يازغۇچىلىرىدىن تەركىب تاپقان بىر ئۆمەك رۇسىيە فېدېراتسىيەسىگە تەۋە تۇۋا جۇمھۇرىيىتىدىكى قەدىمكى ئۇيغۇر قاغانلىقىنىڭ قەلئەلىرىدىن بىرى پورباجىندا زىيارەت ھەم تەكشۈرۈشلەردە بولدى. بۇ ئاشۇ بۇنىڭدىن بىر قانچە يىللار ئىلگىرى ئەۋجى ئالغان پورب ...