ئېرك تارىخ ئوتتۇرا ئاسىيا (مەركىزىي ئاسىيا) رايونى ناھايىتى قەدىمكى دەۋرلەردىلا ئىنسانلار ئولتۇراقلاشقان رايون بولۇپلا قالماستىن، يەنە بۇ رايوندا ياشىغان خەلقلەر يۇقۇرى مەدەنىيەتكە ئىگە ئىدى. مەسىلەن، «ئات مەدەنىيىتى»، جۈملىدىن، ئاتقا ھارۋا سۆرىتىش، ئاتقا مىنىش قاتارلىقلار ئوتتۇرا ئاسىيا رايونىدىن بارا - بارا دۇنيانىڭ ھەر قايسى جايلىرىغا تارقالغان. مەركىزىي ئاسىيالىقلار ئىنسانىيەتنىڭ كىيىم - كېچىكى (بولۇپمۇ ...

ھازىرغا قەدەر خىتاي ھۆكۈمىتى ”شىنجاڭ ئەزەلدىن ۋەتىنىمىزنىڭ ئايرىلماس بىر پارچىسى، ئۇيغۇرلار ھېچ بىر ۋاقىت مۇستەقىل بولۇپ باققان ئەمەس“ دېگەن سەپسەتىنى تەشۋىق ۋە تەرغىب قىلىپ كەلمەكتە، شۇنداقلا تارىخىي رېئاللىقلارنى بۇرمىلاش ئارقىلىق بۇ ئىدىيىنى ئۇيغۇرلارغا زورلاپ قوبۇل قىلدۇرۇشقا تىرىشىپ كەلمەكتە. خۇددى مۇستەقىل ۋە تەرەپسىز چەتئەل تارىخچىلىرىنىڭ تەكىتلەپ كەلگىنىدەك،  شەرقىي تۈركىستان، بۇ رايوندىكى ئۇيغۇرلار ...

شۇ نوقتىنى ئالاھىدە تەكىتلەپ ئۆتمەكچىمىزكى، 1955 – يىلى 10 – ئاينىڭ 1 – كۈنى قۇرۇلغان ھازىرقى ئاتالمىش “شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى“ بولسا شەرقىي تۈركىستاندا ئۇيغۇرلارنى ئاساس قىلغان يەرلىك خەلقنىڭ ئەركىن ئىرادىسى ۋە ماقۇللۇقى بىلەن قۇرۇلغان ئەمەس، بەلكى خىتاي مەركىزى ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن زورلاپ تېڭىلغان بىر سۈنئىي مەمۇرى ئورگاندىن ئىبارەت. ئاتالمىش “شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى“ نىڭ بۈگۈنكى سىياسىي تۈزۈلم ...

ئىرفان قايا ئۈلگەر[1] قىسقىچە مەزمۇنى بۇ ماقالىدە، سابىق يۇگوسلاۋىيە رامكىسى ئىچىدىكى فېدېراتىپ دۆلەتلەرنىڭ بىرى بولغان سېربىيەگە قاراشلىق كوسوۋو ئاپتونوم رايونىنىڭ 2008- يىلى 17 – فېۋرالدا ئۆز ئالدىغا قارار ماقۇللاپ مۇستەقىللىق ئېلان قىلىشىنىڭ ئۆز تەقدىرىنىڭ ئۆزى بەلگىلەش ھوقۇقىغا زىت ياكى ئەمەسلىكى مەسىلىسى تەتقىق قىلىنىدۇ. نوپۇسىنىڭ مۇتلەق كۆپ قىسمى ئالبانلاردىن تەركىب تاپىدىغان كوسوۋو، تىتو ھاكىمىيىتى م ...

ئەدانۇر كۆسە تۈركچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى: م. ئۇيغۇرئوغلى قىسقىچە مەزمۇنى: تاشكەنت قۇرۇلتىيى- ئۇيغۇرلارنىڭ يىقىنقى زامان تارىخدىكى بۇرۇلۇش نوقتىسى ھىساپلىنىدىغان ئىنتايىن موھىم يىغىنلارنىڭ بىرىدۇر. لىكىن، يالغۇز يىغىننىلا ئىتىبارغا ئالغىنىمىزدا بۇ يىغىننىڭ نىمىشقا بۇنچىۋالا موھىم ئەھمىيەتكە ئىگە ئىكەنلىكى تولۇق ئايدىڭلاشمايدۇ. شۇڭا بۇ ماقالىدە ئالدى بىلەن ئۇيغۇرلارنىڭ تارىخى، ئۇنىڭدىن كىيىن ئۇيغۇر كىملىكىنى ...